1)dien dage
Te weten, als God zijn volk uit de Babylonische gevangenschap verlossen zal.
 
2)met Zijn hard,
Dat is, door de Perzen en Meden; Jes. 13:17, en Jes. 21:2.
 
3)bezoeken
Dat is, straffen, verdelgen; zie Gen. 21:1.
 
4)den Leviathan,
Hierbij verstaan enigen den koning te Babel, listig als een slang, vergiftig of schadelijk als een draak. Anderen verstaan ook hier door leviathan den duivel, den antichrist en alle zo geestelijke als lichamelijke vijanden der kerk Gods. Zie breder van het woord leviathan Job 40:20, en Ps. 74:14.
 
5)langwemelende slang,
Zie Job 26:13, met de aantekening.
 
6)draak,
Of, de zeedraak.
 
7)een wijngaard
De rode wijn werd in het Joodse land voor den besten en sterksten wijn gehouden. Zie Gen. 49:12; Spreuk. 23:31. Doch de woorden van Jes. 27:2 zijn te verstaan van de gemeente der gelovigen, die voortreffelijke vruchten der godzaligheid dragen zou. Van de geestelijke betekenis des wijngaards, zie de aantekening Jes. 5:1.
 
8)zingt
Het Hebreeuwse woord betekent eigenlijk antwoorden, gelijk Exod. 15:21; zie de aantekening aldaar. Het betekent ook bij beurten zingen in de reien als anderszins, 1 Sam. 18:7; alsook hier en elders meer. Het is hier ene vermaning aan alle godzaligen, dat zij zich verblijden vanwege hunne verlossing door Jezus Christus.
 
9)hem niet
Dat is, hem beschadigen; zie Gen. 21:1.
 
10)Grimmigheid
Dit spreekt de profeet in den persoon Gods, alsof hij zeide: Ik ben nu met mijn volk ganselijk verzoend, om Christus' wil. Zodat niemand mij wederom tot toorn tegen hetzelve alzo ontstoken zal, dat Ik, daartegen oorlogende, hetzelve als een distel en doorn zou worden, of hetzelve verbranden zou. O dat zij verre van mij. Sommigen verstaan dat God, gesproken hebbende van zijne liefde tot de kerk, hier nu spreekt van zijne toorn en de straffen der vijanden: het is zaak dat zij zich oprecht tot hem bekeren, en zetten het aldus over: Zo wie mij [als] een doorn en distel in oorlog zal stellen, Ik zal tegen hem aanvallen, Ik zal hem tegelijk verbranden; of hij moest mijne sterkte aangrijpen, hij moest vrede met mij maken, enz.
 
11)tegen hem
Te weten tegen mijnen wijngaard.
 
12)Of hij moest
Anders: of hij mijne sterkte aangreep? Te weten, den wijnstok, dat is, mijn volk, de kerk.
 
13)aangrijpen,
Dat is, hij zal zich vasthouden aan mijne sterkte, hij zal er zich op verlaten en rusten, te weten met berouw over zijne zonden, verbetering des levens en door een vast geloof.
 
14)In de toekomende
Anders: O gij nakomelingen, Jakob zal wortelen schieten. Anders: Aangaande de nakomelingen, Jakob zal wortelen schieten; dat is, de kerk van God zal vaststaan, groeien en bloeien.
 
15)Jakob
Dat is, de nakomelingen van Jakob.
 
16)zij zullen
Te weten, de nakomelingen van Jakob, of Israël.
 
17)inkomsten
Of, vruchten.
 
18)Hij
Te weten de Heere.
 
19)hem geslagen,
Te weten Jakob, dat is, het volk van God.
 
20)gelijk
Dat is, zo hard.
 
21)dien
Hebreeuws, gelijk Hij zijnen, [te weten, Jakobs] slager, [te weten, den Babyloniër] geslagen heeft?
 
22)hij gedood,
Te weten Jakob.
 
23)zijn gedoden
Te weten, van den koning van Babel. Anders: [zijne gedoden] te weten, van God, die God in zijn toorn gedood heeft. De zin is: Dat God veel genadiger met zijn volk handelt als Hij het kastijdt, dan Hij met de vijanden zijns volks omgaat.
 
24)Met mate
Zie van het Hebreeuwse woord Gen. 18:6.
 
25)Gij
O Heere.
 
26)met hem
Met uw wijnstok, met uw volk.
 
27)wegstiet;
Te weten door de Babyloniërs. Hij spreekt van een zaak, die nog geschieden zou, alsof zij alrede geschied ware. Anders: Toen hem de [vijand] wegnam door zijn harden wind; dat is, door den krijg, of andere zware plagen.
 
28)Hij hem
Te weten de Heere. De profeet verandert den persoon, hetwelk wat duisterheid in zijne rede veroorzaakt.
 
29)des oostenwinds.
Dat is, der vijanden, van wie een groot deel uit het oosten kwam, en het was een hard en wreed volk, gelijk de oostenwind in die landen een harde, scherpe, schadelijke wind is. Zie Job 15:2; Ps. 48:8; en Hos. 12:2.
 
30)daardoor
Te weten door zulke straffen en vaderlijke kastijdingen, als daar is de Babylonische gevangenschap.
 
31)verzoend worden,
Te dien aanzien dat de uitverkorenen daardoor tot berouw en leedwezen over hunne zonden zullen gebracht worden en tot verbetering van hun leven; en alzo zouden zij vergeving van hunne zonden verkrijgen door een oprecht geloof aan Jezus Christus.
 
32)vrucht,
Te weten die van de Babylonische gevangenschap komen zal.
 
33)Hij
Te weten God de Heere.
 
34)deszelfs
Te weten Jakob.
 
35)des altaars
Versta dat hier gesproken wordt van de stenen dier altaren, die hier en daar op de hoogten gesticht waren, ter ere der afgoden.
No Link found
 
36)maken zal
De zin is: Nadat Hij al de afgoderij, die een oorsprong is van alle andere zonden, zal weggedaan hebben.
 
37)de
Anders: als er geen bossen of zonnebeelden zullen staande gebleven zijn; versta hierbij, maar deze al tezamen zullen afgehouwen en verbroken zijn.
 
38)bossen
Van de afgodische bossen, zie Richt. 3:7.
 
39)de zonnebeelden
Zie de aantekening Lev. 26:30.
 
40)Want
Hier keert de profeet wederom tot de beschrijving der straffen met welke God de Heere die van Juda tehuis zoeken zou.
 
41)de vaste stad
Te weten, Jeruzalem; zie Jes. 22:2, en Jes. 24:10; Ezech. 21.
 
42)woonstede
Of, woningen.
 
43)hare takken
Versta, de takken, die in haar [te weten in de stad Jeruzalem] wassen zullen aan de bomen, die in haar verlaten huizen en op hare straten, in hare hoven en tuinen, vanzelf zouden opschieten en wassen; zie de aantekening Job 18:16.
No Link found
 
44)aansteken;
Te weten, de takken, of de stad.
 
45)volk
Versta, het Joodse volk, bij hetwelk nu geen verstand was te zoeken of te vinden.
 
46)Die het gemaakt heeft,
Dat is, God de Heere. Hebreeuws, hun Maker.
 
47)Zich deszelven
Versta hierbij, maar Hij zal hen verdelgen; te weten door de Babyloniërs, g elijk straks volgt, Jes. 27:12.
 
48)Die het geformeerd heeft,
Hebreeuws, hun formeerder.
 
49)te dien dage
Te weten, als het Joodse volk in de Babylonische gevangenschap zijn zal.
 
50)dorsen zal,
Hebreeuws, uitslaan, of uitkloppen zal. Vergelijk onder Jes. 28:27, alwaar dorsen en uitslaan onderscheiden worden, maar hier wordt het woord dorsen duidelijkheidshalve gebruikt.
 
51)van den
Anders: van den ruisenden stroom. Anders: van den grond. Anders: van het kanaal der rivier.
 
52)stroom
Dat is, van de rivier Eufraat af tot de rivier van Egypte toe, genaamd Sichor; zie Joz. 13:3.
 
53)doch gijlieden
De zin is: Nadat gijlieden een tijdlang hier en daar zult zijn verstrooid geweest, zult gij weder in uw land gebracht en bijeen verzameld worden, gelijk men de aren op het veld in den oogst naleest, of opleest.
 
54)een bij een,
Of, tot één toe, of een voor een, elk in het bijzonder.
 
55)een grote bazuin
Versta door deze grote bazuin, vooreerst, het edict en openbare toelating van den koning Cyrus, die den Joden heeft toegelaten wederom in hun vaderland te komen; 2 Kron. 36:22; Ezra 1:1; ten andere, geestelijkerwijze van den bazuin des Evangelies, door welke God zich een kerk samengeroepen en verzameld heeft uit alle volken en natiën der wereld.
 
56)die komen,
Zij zullen in hun vaderland, in het Joodse land, wederkomen.
 
57)die in het land
Dat is, de gevangenen der tien stammen van het koninkrijk van Israël.
 
58)verloren zijn,
Dat is, die ginds en weêr omdwalen.
 
59)in het land van Egypte,
Daarheen waren de overgeblevenen van den stam van Juda gevlucht; 2 Kon. 25:26.
 
60)zij zullen
Zie de aantekening Gen. 24:27.
 
61)op den heiligen berg
Hebreeuws, op den berg der heiligheid; te weten in den nieuw-herbouwden tempel, en voortaan in uw heilige en Christelijke gemeente.